Η πρωτόγνωρη κατάσταση της πανδημίας, η απειλή που εμπεριέχει και τα αυστηρά μέτρα περιορισμού που φέρει ως επακόλουθο είναι πιθανό να προκαλέσουν έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα στον καθένα όπως:

Φόβος κι άγχος για την πιθανότητα να νοσήσει ο ίδιος ή τα αγαπημένα του πρόσωπα. Συχνά τα συναισθήματα αυτά συνοδεύονται από δυσάρεστες σκέψεις για την βαρύτητα και την έκβαση της ενδεχόμενης νόσου.

Θλίψη και ανία, εξαιτίας της διακοπής της επαγγελματικής δραστηριότητας και της μειωμένης επαφής  με τον κοινωνικό περίγυρο του ατόμου.

Θυμός, εξαιτίας της αίσθησης περιορισμού της προσωπικής ελευθερίας.

Αίσθημα στιγματισμού για τον νοσούντα και για τους φροντιστές του από ανθρώπους που φοβούνται πως θα κολλήσουν από αυτόν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συναισθήματα και η αντίδραση του καθενός απέναντι στην κατάσταση διαφέρει. Παράγοντες που επηρεάζουν είναι η προσωπικότητα του ατόμου, ο βαθμός της ψυχικής του ανθεκτικότητας, ο κοινωνικός του περίγυρος.

Τρόποι διαφύλαξης της ψυχικής υγείας του ατόμου

  • Πληροφόρηση για τον υιό από έγκυρες πηγές και περιορισμός της έκθεσης του ατόμου στα μέσα μαζικής ενημέρωσης
  • Διατήρηση της επικοινωνίας με τους σημαντικούς ανθρώπους. Η απόσταση που καλούμαστε να κρατήσουμε είναι φυσική. Μπορούμε να διατηρήσουμε την κοινωνική εγγύτητα μέσω τηλεφώνου ή άλλου μέσου. Ας μην λησμονούμε ότι είναι ανακουφιστικό το μοίρασμα των συναισθημάτων και των ανησυχιών με τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους.
  • Αναγνώριση κι αποδοχή των συναισθημάτων μας. Οφείλουμε να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να βιώσει και να σεβαστεί τα αρνητικά του συναισθήματα, που του προκαλεί η κατάσταση που βιώνει. Όμως, χρειάζεται να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας τις δύσκολες καταστάσεις που έχουμε ξεπεράσει στη ζωή και τις δυνάμεις που διαθέτουμε για αυτό.
  • Αναγνώριση των συμπτωμάτων στρες και ψυχικής δυσφορίας όσο ακόμη βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα και διαχείριση αυτών με σκοπό την αποφυγή επιδείνωσής τους.
  • Προγραμματισμός δραστηριοτήτων μέσα στην ημέρα. Ένταξη κι ευχάριστων δραστηριοτήτων στο ημερήσιο πρόγραμμα λόγω χάρη παρακολούθηση μιας ταινίας, που μας κινεί το ενδιαφέρον, το διάβασμα ενός βιβλίου  και άλλα, ώστε να «φορτώνουμε τις μπαταρίες μας»
  • Είναι σημαντικό  να βιώνουμε θετικά συναισθήματα, να δίνουμε νόημα σε ότι κάνουμε στην καθημερινότητά μας, να διατηρούμε την αισιοδοξία μας απέναντι στην πρόκληση.
  • Σε περίπτωση που η δυσφορία δεν υποχωρεί παρά τις προσπάθειές μας απευθυνόμαστε σε ειδικούς ψυχικής υγείας.

 

Το κείμενο είναι βασισμένο στις οδηγίες που έδωσε πάνω στο θέμα της Ψυχικής Διαχείρισης κατά την περίοδο της πανδημίας το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ιατρική Σχολή, Α Ψυχιατρική Κλινική (επιμέλεια κειμένου Μπράβου, Α., Μαδούρου, Κ., Βασιλείου. Γ., Γονιδάκης, Φ.)

 

Με εκτίμηση
Καστόρη Μαρία, Ψυχολόγος

 

 

 

«…όλοι μοναδικοί, …όλοι ίσοι»

Τα άτομα με αναπηρία δεν ζητάνε να γίνει η ζωή τους ευκολότερη.

Ζητάνε να γίνει ίση με όλων των υπολοίπων. Η καθημερινή ισότητα αφορά την αμεροληψία, τη δικαιοσύνη και τα δικαιώματα στο σπίτι, στο σχολείο, στην εργασία και στις κοινότητές μας.

Τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζουν εμπόδια στην καθημερινή ζωή.

«Η ομοιότητα περνάει πάντα απαρατήρητη. Η διαφορετικότητα είναι που σοκάρει». (απόσπασμα από το Δημοτικό Σχολείο Εξωμβούργου Τήνου)

Υπάρχουν δυο είδη ανθρώπων στον κόσμο μας. Εμείς και οι «άλλοι», οι «διαφορετικοί». Άνθρωποι με ανάγκες, με ελλείψεις. Κάποιοι όμως από εμάς, έχουν κάνει τρόπο ζωής το να βρίσκονται κοντά τους. Και δε θα το μάθεις ποτέ. Δε το λένε. Άνθρωποι σαν εσένα κι εμένα. Καθημερινοί.

Η διαφορετικότητα τελικά είναι αυτή που κάνει τη ζωή μας ξεχωριστή. Σκεφτείτε ένα κόσμο που όλοι θα είμαστε πανομοιότυποι. Τότε όλοι θα έμοιαζαν εξωτερικά κι όλα θα ήταν μονότονα. Τι το ενδιαφέρον θα υπήρχε σε μια ζωή όπου όλα θα ήταν όμοια; Κανένας δε θα μπορούσε να προσφέρει κάτι παραπάνω και κανένας δε θα μπορούσε να αφήσει το δικό του προσωπικό στίγμα.

Όλοι είμαστε διαφορετικοί. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του DNA, το δικό του δαχτυλικό αποτύπωμα, τη δική του ξεχωριστή προσωπικότητα και μικρές διαφορετικές λεπτομέρειες που κάνουν ακόμα και τους πανομοιότυπους διδύμους να διαφέρουν. Με την πρώτη ματιά τα στοιχεία της εμφάνισης μας, μας κάνουν διαφορετικούς. Κι αυτή η διαφορετικότητα μας συνοδεύει σε όλη μας τη ζωή, όσο κι αν ορισμένες φορές οι συγκυρίες μας κάνουν να θέλουμε να την κρύψουμε ή ακόμα και να την εξαφανίσουμε.

Όλοι έχουμε βιώσει ρατσιστική συμπεριφορά. Είτε επειδή έχουμε παραπανίσια κιλά, είτε επειδή φοράμε γυαλιά, είτε επειδή είμαστε πολύ κοντοί ή πολύ ψηλοί. Το σίγουρο είναι ένα. Ότι σε κανένα δεν άρεσε αυτό. Πόσες φορές σε τέτοιες περιπτώσεις έχουμε σκεφτεί «Μα γιατί δεν μπορώ να είμαι σαν τους άλλους; Γιατί πρέπει να ξεχωρίζω;» Μάλλον κάπως έτσι να σκέφτεται κι ένας άνθρωπος με αναπηρία.

<Τι είναι αυτό που μας κάνει να φοβόμαστε το διαφορετικό; Τι είναι αυτό που μας παγώνει στο θέαμα ενός ατόμου με ειδικές ανάγκες;

Οι περισσότεροι άνθρωποι λυπούνται, κάποιοι κοροϊδεύουν, μη μπορώντας να αντιληφθούν την κατάσταση και κάποιοι απλά νιώθουν άσχημα. Το μοναδικό, που θα πρέπει να κάνουμε είναι να σκεφτούμε. Να σκεφτεί ο καθένας από μας τι μπορεί να κάνει για να βοηθήσει. Στο κάτω- κάτω όλοι υστερούμε σε κάποιους τομείς. Κανείς δεν μπορεί να κάνει τα πάντα τέλεια. Δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό στο να ζητάμε βοήθεια και φυσικά δεν υπάρχει ωραιότερο συναίσθημα απ το να δίνεις όταν σου ζητηθεί.

 

Με εκτίμηση
Χαϊδά Αθανασία, Κοινωνική Λειτουργός

 

 

ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΙΑΤΡΙΚΗ   ΣΧΟΛΗ
Α΄ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ   ΚΛΙΝΙΚΗ
Διευθυντής: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Οδηγίες για παιδιά και οικογένειες για την αντιμετώπιση των περιοριστικών μέτρων λόγω του κορονοϊού  (COVID- 19)
Διαμόρφωση  των οδηγιών : Νάντια Μαγκλάρα,  Ελένη Λαζαράτου

Κατά τα τελευταία εικοσιτετράωρα οι κοινωνίες έχουν έρθει αντιμέτωπες με μια πρωτόγνωρη κρίση, που πλήττει καταρχάς την υγεία, αλλά διαχέεται ταχύτατα σε όλα τα  επίπεδα  του  κοινωνικού  ιστού,  στην  εκπαίδευση,  την  εργασία,  τον  ελεύθερο χρόνο, τις ατομικές ελευθερίες και τις προσωπικές επιλογές. Οι οργανώσεις προάσπισης και προαγωγής της υγείας, με πρώτο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, έχουν  ήδη προβεί  στην  έκδοση οδηγιών  προστασίας  της  ψυχικής  υγείας  για τον γενικό πληθυσμό. Ειδικά για τον πληθυσμό των παιδιών και των εφήβων υιοθετούμε απόλυτα  τις  οδηγίες  που  αφορούν  στον  γενικό  πληθυσμό  και  επιδιώκουμε  την εστίασή τους στις ιδιαίτερες ανάγκες και αναπτυξιακές προκλήσεις του παιδιατρικού πληθυσμού. Συγκεκριμένα:

  • Προστατεύουμε τα παιδιά και τους εφήβους από την υπερβολική  έκθεση σε ειδήσεις, εικόνες και πληροφορίες σχετικά με την πανδημία COVID-19. Συμβουλεύουμε κατάλληλα τους εφήβους μεγαλύτερης ηλικίας σχετικά με μια ελεγχόμενη έκθεση σε ένα ή δύο μέσα, την αξιοπιστία και ασφάλεια των οποίων    θα    έχουμε    προηγουμένως    συζητήσει    μαζί.    Αποφεύγουμε   την απευθείας έκθεση στη ροή των ειδήσεων των παιδιών μικρότερης ηλικίας
  • Ωστόσο, ενημερώνουμε  τα παιδιά  και  τους  εφήβους  με σύντονο για την ηλικία  τους  τρόπο  σχετικά με τα πραγματικά γεγονότα. Η απόκρυψη της κρίσης και η προσπάθεια διατήρησής της ως «μυστικό» μεταξύ των ενηλίκων μπορεί  να  έχει  σύνθετες  επιπλοκές.  Τα  παιδιά  αντιλαμβάνονται  από  την πρώτη στιγμή τις μεγάλες αλλαγές που επισυμβαίνουν στην καθημερινότητά τους και οι ενήλικες χρειάζεται να ερμηνεύσουν τα γεγονότα, ώστε να μην αφεθεί το έργο της ερμηνείας αποκλειστικά στον χώρο της φαντασίας των παιδιών. Χρειάζεται λοιπόν να εξηγηθούν σε απλή και κατανοητή γλώσσα σύνθετες έννοιες, αλλά κυρίως η αλληλουχία που οδηγεί στην αναγκαιότητα επιβολής μέτρων περιοριστικών της ελευθερίας τους.
  • Μεριμνούμε για την παροχή  κατάλληλων και  επαρκών  ερεθισμάτων και ιδιαίτερα ενθαρρύνουμε συνεχώς και ενεργητικά το παιχνίδι.  Διευκολύνουμε τα παιδιά να αναπτύξουν την δημιουργικότητά τους και να διαχειριστούν τον ελεύθερο    χρόνο    τους.    Είναι    σημαντική    η    αναζήτηση    κάποιων δραστηριοτήτων με εκπαιδευτικό χαρακτήρα για τα παιδιά χωρίς όμως να προσπαθούμε να υποκαταστήσουμε το σχολικό πρόγραμμα.
  • Βοηθούμε τα παιδιά να βρουν αποτελεσματικούς τρόπους να εκφράσουν  τα συναισθήματά τους,  όπως το άγχος ή τον φόβο. Κάποιες φορές μπορεί το παιχνίδι ή η ζωγραφική να διευκολύνουν την διαδικασία αυτή. Τα παιδιά αισθάνονται    ανακουφισμένα,    όταν    εκφράζουν    και    μοιράζονται    τα συναισθήματά   τους    σε   ένα   ασφαλές    και   προστατευμένο   περιβάλλον. Προσφέρουμε στα παιδιά μια προοπτική  για το μέλλον, εξηγώντας τους ότι οι επιδημίες έχουν μια αρχή, μια μέση και ένα τέλος.
  • Επιδιώκουμε  τη  διαμόρφωση  μιας  νέας  καθημερινής  ρουτίνας   για  τα παιδιά, ιδιαίτερα για όσο διάστημα διαρκεί η αποχή από την οργανωμένη εκπαιδευτική διαδικασία  του  σχολείου.  Για  παράδειγμα  η  διατήρηση  μιας σταθερής ώρας πρωινής έγερσης, μεσημεριανού γεύματος, ξεκούρασης, εκπαιδευτικής δραστηριότητας και νυχτερινής κατάκλισης βοηθά τα παιδιά να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, που διαμορφώνονται.
  • Εξασφαλίζουμε για τα παιδιά μια ισορροπημένη  διατροφή, καλή  υγιεινή ύπνου  και τουλάχιστον την ελάχιστη απαραίτητη φυσική  δραστηριότητα, ανάλογα με την ηλικία τους. Συνιστάται η αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων ζάχαρης και έτοιμου φαγητού από τα παιδιά, η εξασφάλιση απευθείας έκθεσής τους για κάποια ώρα στον ήλιο και η μέτρια έως έντονη φυσική άσκηση επί 60 λεπτά τρεις φορές την εβδομάδα, σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
  • Προσπαθούμε να διατηρήσουμε το δίκτυο  των  κοινωνικών  σχέσεων του παιδιού μέσω εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας που θα υποκαταστήσουν σε αυτή την φάση την διά ζώσης επαφή, για παράδειγμα μέσω τηλεφώνου, μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τηλεδιασκέψεων κ.τ.λ.
  • Αναζητούμε  ευκαιρίες  να  διηγηθούμε  στα  παιδιά  θετικές  και  αισιόδοξες εικόνες από την κοινότητα, για παράδειγμα ατόμων που ανάρρωσαν ή βοήθησαν    κάποιον    που    νόσησε.    Εμφυσούμε    στα    παιδιά    αισθήματα σεβασμού,  ευγνωμοσύνης  και  εμπιστοσύνης  στους επαγγελματίες υγείας, που φροντίζουν τους ασθενείς με COVID-19.
  • Εξασφαλίζουμε  την  παραμονή  των  παιδιών   κοντά  στην  οικογένεια  και τους γονείς τους, εφόσον αυτό κρίνεται ασφαλές. Αποφεύγουμε τον αποχωρισμό των παιδιών από τα πρωταρχικά πρόσωπα φροντίδας τους με κάθε τρόπο. Εάν παρόλα αυτά αυτό κριθεί απαραίτητο, εξασφαλίζουμε κατάλληλη παροχή φροντίδας για τα παιδιά, καθώς και τακτική επικοινωνία του παιδιού με του γονείς του, π.χ. τηλεφωνική επικοινωνία του παιδιού με τον γονέα δύο φορές ημερησίως κτλ.
  • Κατά την διάρκεια στρεσσογόνων περιόδων τα παιδιά συχνά προσκολλώνται εντονότερα  στους  γονείς  και μπορεί να γίνονται περισσότερο απαιτητικά. Εάν τα παιδιά σας έχουν ανησυχίες, συζητώντας μαζί τους θα μετριαστεί το άγχος τους. Τα παιδιά παρατηρούν τις συμπεριφορές και τα συναισθήματα των ενηλίκων, ώστε να εξάγουν συμπεράσματα σχετικά με τρόπους διαχείρισης των δικών τους συναισθημάτων σε κρίσιμες περιόδους.
  • Σε περίπτωση που παρατηρήσουμε έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις ή δυσκολίες συμπεριφοράς απευθυνόμαστε καταρχάς τηλεφωνικά σε ειδικό ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων και εκθέτουμε τις ανησυχίες μας.
  • Για  τα  παιδιά   με  αναπτυξιακού  τύπου  δυσκολίες,   που  παρακολουθούν πρόγραμμα παρέμβασης, συστήνεται η επικοινωνία με τους θεραπευτές του παιδιού, ώστε να αναζητηθούν λύσεις συνέχισης της υποστήριξης των δυσκολιών του παιδιού είτε μέσω τηλεδιασκέψεων, είτε μέσω αποστολής κατάλληλου υλικού στους γονείς.
  • Προστατεύουμε   την  υγεία   μας.  Τα  παιδιά  χρειάζονται  έναν  κατά  τον δυνατόν υγιή ενήλικα δίπλα τους. Ταυτόχρονα η φροντίδα του γονέα για την ατομική του υγεία θα λειτουργήσει και ως πρότυπο μίμησης για τα παιδιά για την προάσπιση της δικής τους υγείας.

Γιατί τα παιδιά πρέπει να τα δεχόμαστε για αυτό που είναι και όχι για αυτό που θέλουμε εμείς να είναι.....

Μια αληθινή ιστορία..

«Η Gillian είναι ένα κορίτσι επτά ετών που δεν μπορεί να παραμείνει καθιστή στο σχολείο. Σηκώνεται συνέχεια, αποσπάται η προσοχή της, πετάει με τις σκέψεις της και δεν μπορεί να παρακολουθήσει το μάθημα. Οι δάσκαλοί της ανησυχούν, την τιμωρούν, την μαλώνουν, επαινούν τις λίγες φορές που παρακολουθεί καθιστή τα μαθήματα, αλλά τελικά, η κατάσταση δεν αλλάζει. Η Gillian αδυνατεί να μείνει καθιστή και να παρακολουθήσει με προσοχή.

Όλοι την μάλωναν

Η μητέρα της πιστεύει ότι δεν μπορεί να μην λάβει υπόψιν της τη συμπεριφορά της κόρης της. Γι’αυτό και όταν αυτή επιστρέφει στο σπίτι, την μαλώνει και την τιμωρεί. Λες και δεν έφταναν οι χαμηλοί βαθμοί, οι τιμωρίες και ο εξευτελισμός των συμμαθητών της στο σχολείο.

 

Κάποια ημέρα οι δάσκαλοι προσκαλούν τη μητέρα στο σχολείο. Η μητέρα, φανερά λυπημένη, πιάνει την κόρη της από το χέρι και πηγαίνει στο σχολείο. Οι δάσκαλοι τής μιλούν για μια διαταραχή που θεωρούν εμφανή στο μικρόκορίτσι. Επειδή η μικρή δεν παρουσιάζει υπερκινητικότητα, δεν θεωρούν υποχρεωτικό να της χορηγήσουν κάποια αγωγή.

 

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, φθάνει ένας μεγάλος σε ηλικία δάσκαλος που γνωρίζει την μικρή και την ιστορία της. Ζητάει λοιπόν από όλους τους δασκάλους, αλλά και από την μητέρα, να πάει με το μικρό κορίτσι στο δίπλα δωμάτιο, απ’όπου θα μπορούν όλοι να τη βλέπουν.

 

Ενώ κατευθύνεται προς το δωμάτιο, λέει στη Gillian ότι θα επιστρέψουν σύντομα, της βάζει μουσική να παίζει στο ράδιο και βγαίνει από το δωμάτιο. Η μικρή βρίσκεται μόνη της μέσα στο δωμάτιο και αρχίζει να χορεύει και να εκφράζεται μέσα από την καρδιά της, στους ήχους της μουσικής.

 

« Η Gillian δεν είναι άρρωστη, είναι απλά χορεύτρια!», λέει χαμογελώντας ο ηλικιωμένος καθηγητής μπροστά στους υπόλοιπους, που τον κοιτούν με έκπληξη, αλλά και συμπόνια. Προτείνει στη μητέρα της να την πάει σε μαθήματα χορού, αλλά και στους δασκάλους να την αφήνουν να χορεύει μιαστο τόσο.

 

Όταν η μικρή επιστρέφει από το πρώτο της μάθημα χορού, λέει στη μητέρα της: «όλοι είναι σαν και εμένα, κανείς δεν μπορεί να παραμείνει καθιστός!».

 

Το 1981, έπειτα από μία επιτυχημένη καριέρα ως χορεύτρια, αφού άνοιξε τη δική της σχολή χορού και έλαβε διεθνή αναγνώριση για την τέχνη της, η Gillian lynne θα γίνει η χορογράφος του μιούζικαλ “Cats”.»

... Ken Robinson...

 

Με εκτίμηση η ΕΔΕΑΥ του 19ου Δημοτικού σχολείου Λάρισας
Καστόρη Μαρία, Ψυχολόγος
Χαϊδά Αθανασία, Κοινωνική Λειτουργός

 

 

3 Δεκέμβρη : Παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία

 

«Τι χρειάζομαι τα πόδια, εφόσον έχω φτερά, για να πετάξω» Φρίντα Κάλο

   Η παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία καθιερώθηκε να γιορτάζεται στις 3 Δεκέμβρη από το 1992, επειδή εκείνη την ημέρα η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ υιοθέτησε το Πρόγραμμα Δράσης για τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία του ΟΗΕ για την προώθηση δράσεων υποστήριξης των συμπολιτών μας με ειδικές ανάγκες, αλλά και ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης της κοινωνίας μας. Η Παγκόσμια αυτή ημέρα δίνει την ευκαιρία στις κυβερνήσεις, στους οργανισμούς και στις κοινωνίες να εστιάσουν την προσοχή τους στα δικαιώματα και στις δυνατότητες των ανθρώπων με αναπηρία. Στόχο έχει την ενίσχυση της κατανόησης του κόσμου σε θέματα αναπηρίας, πνευματικής ή σωματικής,  και στην κινητοποίηση υποστήριξης της αξιοπρέπειας και της ευημερίας των συμπολιτών μας, μια και το κέρδος της ένταξής τους σε κάθε πτυχή της ζωής μας αφορά όλους. Για να μιλάμε όμως για ένταξη πρέπει να κατανοήσουμε ότι τα άτομα με αναπηρία χρειάζονται ειδική μεταχείριση ανάλογα με τις ανάγκες τους, ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν ισότιμα όλες τις ικανότητές τους.  

  Η έλλειψη προσοχής στις ανάγκες τους σημαίνει ότι οι ίδιοι και οι φροντιστές τους βρίσκονται αντιμέτωποι με σημαντικά εμπόδια, όπως ο στιγματισμός, η έλλειψη κατάλληλης ιατρικής και υποστηρικτικής φροντίδας, η μη πρόσβαση σε μέσα μεταφοράς, κτίρια και πληροφορίες, οι λιγότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης κι εργασίας. Η έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας παρουσιάζει το τι χρειάζεται για να υπερνικηθούν τα εμπόδια στην υγειονομική περίθαλψη, στις υποστηρικτικές υπηρεσίες (λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, συμβουλευτική υποστήριξη),  στην εκπαίδευση, στην απασχόληση, ώστε να υπάρχουν οι συνθήκες αυτές όπου τα άτομα με αναπηρία να μπορούν να δημιουργούν.    

            Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μεριμνά για την εφαρμογή της Σύμβασης των Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση κύρωσε την Σύμβαση τον Δεκέμβριο του 2010. Η Σύμβαση διέπεται από  τις ακόλουθες αρχές:

  • Σεβασμός της αξιοπρέπειας, της αυτονομίας (την ελευθερία να κάνει τις δικές του επιλογές) και της ανεξαρτησίας των προσώπων
  • Απαγόρευση των διακρίσεων
  • Πλήρης ένταξη στην κοινωνία
  • Σεβασμός της διαφορετικότητας και αποδοχή των ατόμων με αναπηρία
  • Ισότητα των ευκαιριών
  • Προσβασιμότητα
  • Ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών
  • Σεβασμός των αναπτυσσόμενων ικανοτήτων των παιδιών με αναπηρία και σεβασμός στο δικαίωμα των παιδιών με αναπηρία να διατηρούν την ταυτότητά τους

 

Τρία στοιχεία της σύμβασης έχουν καθοριστική σημασία

  • Αποτελεί δεσμευτικό κείμενο για τις χώρες που κυρώνουν τη Σύμβαση
  • Εισάγει την κοινωνική προσέγγιση για την αναπηρία έναντι της ιατρικής προσέγγισης
  • Εισάγει την δικαιωματική προσέγγιση για την αναπηρία σε αντιδιαστολή με φιλανθρωπικού τύπου προσεγγίσεις

(Πηγή:Νικολαΐδης, Μιζαμτσή& Μουρούζης, 2012)

 

Τι μπορεί όμως να καταφέρει ένας άνθρωπος με αναπηρία;

 

Παραολυμπιακοί αγώνες

Οι Παραολυμπιακοί αγώνες είναι οι αντίστοιχοι Ολυμπιακοί αγώνες για τους αθλητές με αναπηρίες. Οι πρώτοι αγώνες Ολυμπιακού χαρακτήρα για αθλητές με αναπηρία οργανώθηκαν στη Ρώμη το 1960 ύστερα από τους Ολυμπιακούς αγώνες στην ίδια πόλη. Από τότε οι Παραολυμπιακοί αγώνες διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια πάντα την ίδια χρονιά με τους Ολυμπιακούς αγώνες. Από το 1988 γίνονται πάντα και στην ίδια πόλη με τους Ολυμπιακούς αγώνες. Τα περισσότερα αθλήματα είναι κοινά με τους Ολυμπιακούς αγώνες, όπως κολύμβηση, καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο, ιππασία,  αλλά υπάρχουν και αθλήματα που είναι αποκλειστικά για τους Παραολυμπιακούς, όπως μπότσια, γκολμπολ. Έλληνες αθλητές συμμετέχουν στους Παραολυμπιακούς αγώνες από το 1976. Όλα αυτά τα χρόνια οι Έλληνες αθλητές πέτυχαν καλές επιδόσεις και κέρδισαν πολλά μετάλλια.  

 

Άνθρωποι με αναπηρία που έγραψαν ιστορία

 

Ενδεικτικά αναφέρουμε:

Ludwig van Beethoven

Η εμβληματική ιδιοφυΐα της μουσικής που σταμάτησε να ακούει τι γράφει! Αναφέρεται ότι ο Μπετόβεν άρχισε να χάνει σταδιακά την ακοή του από νεαρή ηλικία, ενώ ότι γύρω στα 40 του, ήταν κωφός.

Στιβεν Χοκινγκ

Ήταν θεωρητικός φυσικός, κοσμολόγος, συγγραφέας και Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας στο Cambridge University.  Ήταν σχεδόν εξ ολοκλήρου παράλυτος και επικοινωνούσε μέσω συσκευής παραγωγής ομιλίας.

 

Φρίντα Κάλο

Ήταν διάσημη Μεξικάνα ζωγράφος. Λέγεται ότι έπασχε από μικρό παιδί από πολιομυελίτιδα.

Έλεν Κέλερ

Ήταν Αμερικανίδα συγγραφέας και λέκτορας Έμαθε γερμανικά, γαλλικά, ελληνικά και λατινικά, ενώ είχε ιδιαίτερη αγάπη για την ελληνική γλώσσα.  Ήταν το πρώτο άτομο με κώφωση και τύφλωση που αποφοίτησε από πανεπιστήμιο το 1914. Συνέχισε τη μελέτη ξένων συγγραφέων και φιλοσόφων, ενώ υπήρξε ιδιαίτερα παραγωγική συγγραφέας.

Βινσεντ βαν Γκογκ

Αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους όλων των εποχών. Από τα νεανικά του χρόνια αναφέρεται ότι έπασχε από ψυχιατρική νόσο.

   Συνοψίζοντας, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι γύρω μας υπάρχουν άνθρωποι με αναπηρία, που ακόμα κι αν δεν έχουν το ταλέντο των άνωθεν αναφερόμενων προσώπων, ώστε να μεγαλουργήσουν, μπορούν να αναπτύξουν τις ικανότητές τους, αρκεί να τους δοθεί το πλαίσιο και η υποστήριξη να το κάνουν. Η ένταξη τους στην κοινωνία εκτός από το έργο της πολιτείας απαιτεί την δική μας ενημέρωση πάνω σε θέματα αναπηρίας, ώστε να καταρριφθούν τα στερεότυπα, το ενδιαφέρον, την αποδοχή και τον σεβασμό μας προς εκείνους. Είναι άνθρωποι που μπορούν να προσφέρουν στην κοινωνία ως σύνολο και να μας κάνουν να νιώσουμε «σκεπτόμενοι» άνθρωποι.  

Με εκτίμηση

Καστόρη Μαρία    Ψυχολόγος

Χαϊδά Αθανασία Κοινωνική Λειτουργος